Zagroda dworska położona jest na prawym brzegu rzeki Niewiaży, 13 km na północ od Kiejdan. Pierwsze wzmianki o Kałnoberżach pochodzą z 1371 r. z „Kroniki Liwońskiej” H. Wartberge. Dworem w swoim czasie zarządzali Radziwiłłowie, Czapscy, Koszelewscy i Stołypinowie. W drugiej połowie XIX wieku pałac dworski zrekonstruowali Stołypinowie – taki pałac przetrwał do dziś. Pałac zbudowano w stylu neogotyckim. Dwór otoczony jest mieszanym parkiem, który powstał w połowie XIX wieku. W parku dominują lipy, rosną też dęby, jesiony, klony, brzozy, kasztanowce pospolite i topole szare. Obok pałacu rozciąga się rząd młodych tuj zachodnich (zwanych także żywotnikami). Rodzina Stołypinów pałac miała w swoim posiadaniu do I wojny światowej. Piotr Stołypin mieszkał tu z rodziną w sezonie letnim. Pięcioro z sześciorga jego dzieci urodziło się właśnie w Kałnoberżach. Piotr Stołypin był przewodniczącym sądu gubernii kowieńskiej, marszałkiem szlachty gubernii kowieńskiej, w 1902 r. – gubernatorem Grodna, w 1903 r. – gubernatorem Saratowa nad Wołgą, w 1906 r. – ministrem spraw wewnętrznych Rosji, w latach 1906-1911 – premierem Rosji. W 1910 r. w dworze został wprowadzony telefon i telegraf, przyjeżdżali tu ministrowie i inni urzędnicy państwowi, nieopodal rozlokowały się setki jednostek obronnych. Według historyka A. Pečiulytė, „P.Stołypin był przywódcą szlachty kowieńskiej, aktywnie uczestniczył w działalności Cerkwi Przemienienia Pańskiego. W Kałnoberżach posiadał gospodarstwo o powierzchni ponad 800 ha, którą usiłował uczynić wzorowym. Przydzielał fundusze na założenie szkoły rzemiosła w Kałnoberżach, zadbał o zakup dworu datnowskiego, gdzie później została założona szkoła rolnicza, której nadano imię Stołypina. Był progresywnie myślącym politykiem, pragnącym modernizować Rosję za pomocą reform w dziedzinach oświaty, sądownictwa i rolnictwa, aby podążać ścieżką kapitalizmu. Usiłowano go zabić aż 11 razy, jednak podczas ostatniej próby polityk został zastrzelony.” Z Kałnoberży w 1911 roku P. Stołypin wyruszył w swoją ostatnią podróż do Kijowa, gdzie został postrzelony. W 1940 r. dwór był znacjonalizowany, a podczas wojny – zdewastowany, natomiast dobytek dworski – rozgrabiony. Po wojnie tu działała kolonia dla nieletnich, od 1949 r. – dom dziecka, a od 1959 r. – szkoła-internat. Obecnie rezydencja w Kałnoberżach słynąca z wybitnych postaci oraz park są zaniedbane.
Adres zamieszkania
Kałnoberże, rejon kiejdański
